Er zijn twee vormen van zelfvertrouwen. De ene is gebaseerd op de ideeën die je hebt over jezelf en je omgeving. De andere is gebaseerd op de afwezigheid van ideeën over jezelf en je omgeving.

Er zijn verschillende strategieën om met eenzaamheid om te gaan. De meest voor de hand liggende is om een relatie te hebben. We verbinden ons met een levenspartner en zo hopen we onze eenzaamheid niet meer te voelen.

Thich Nhat Hanh gebruikte de term ‘in het hier en nu’ om ons te helpen ‘aanwezig’ te zijn voor wat er op dit moment in en om ons heen plaatsvindt, om ons zo in staat te stellen meer inzicht in de werking van de geest te hebben en er vrijer van te zijn.

Het doel van deelname aan een Sangha is om een Sangha te zijn. Een Sangha is een groep mensen die de vrijheid wil ervaren van een Boeddha, van het loslaten van concepten zoals “ik en de ander”, en “voor en na”.

Vrijheid is niets anders dan vrijheid van misverstanden. We snappen onszelf niet, en daardoor snappen we anderen niet. Hierdoor blijven we slachtoffers van ons gebrekkige begrip en zijn de dingen die we doen niet gedaan vanuit vrije keuze.

Zoeken is een uiting van onrust, het is een beweging naar buiten. Wanneer we in de zoek-modus zitten, dan hebben we het gevoel dat we iets missen. In ons hier en nu mist iets, dus we gaan naar het daar en straks, of het hier en toen. Zolang we zoeken, vinden we niet.

Vandaag is de dag dat mijn tante een jaar geleden aan corona is overleden. En nu heb ik er vrede mee. Ik vond het heel jammer dat ik niet bij haar kon zijn maar mijn broer was er. En waar mijn broer is ben ik ook. Nu is het verdriet gezien en hoeft het niet lang meer te blijven.

Vaak praten we over compassie voor jezelf hebben, je grenzen aangeven en leuke dingen voor jezelf doen. Ik heb van al deze methoden geprobeerd en kwam tot de conclusie dat het heel logisch lijkt maar dat het op de lange termijn niets oplost. Je problemen komen gewoon weer terug of er komen nieuwe problemen op je pad. Dat gaat gewoon door!

Soms is het zo onrustig om ons heen dat we snakken naar een plek waar het stil is. We willen ons terugtrekken in de natuur, of op een kamer waar we even verlost zijn van de drukte. Alleen hebben we niet altijd die mogelijkheid.

Er is moederdag, vaderdag en dierendag. De dag van het geluk en de dag van de kinderrechten, de dag van de vrouw en nog alle andere nationale en internationale dagen. Op 19 september was ik bevangen door verdriet en somberheid. Ineens was lijden aanwezig. Niet mijn lijden maar LIJDEN. Het lijden van iedereen.

Toen we net geboren waren, waren we nog onbevangen en vrij van een ik-besef. In een heel jong kind zie je puurheid en verwondering. Langzamerhand gaat de mind zich ontwikkelen en krijgen we een “ik”, een ego. De mind schuift tussen ons en onze omgeving. Daardoor vergeten we dat we meer zijn dan een mind en dat we nog steeds die puurheid en die verwondering hebben van dat jonge kind.

Ik adem,
de adem in van een pasgeborene
en de adem uit van een stervende,

Het moment dat we uit de slinger stappen en in het vaste punt komen, is het moment dat we ‘thuiskomen’. Het is een plek waar rust is en waar we niet geïdentificeerd zijn met het lijden dat ervaren wordt in de slinger. Het is niet hetzelfde als het tot stilstand brengen van de slinger. Het lijden is er nog, maar we zijn het niet meer.

Iedereen kent die ouderwetse klokken met slingers. Ze maken een luide “tik…tak” met iedere beweging van de slinger naar rechts of naar links. Onze kleinzoon Joris was bij mijn schoonouders en was gefascineerd door zo’n klok.

Ik leef in twee werelden. Nu weet ik het maar vroeger niet!
Ik was vooral bewust van een van de werelden:

Kunnen we inzien dat we allemaal angst kennen? Angst is een integraal onderdeel van ons mentale functioneren, net als blijdschap, geluk en boosheid.

Het functioneren van het ego kan eigenlijk in twee woorden worden samengevat: ja maar. Ja maar beschrijft het feit dat het ego niet uitgaat van hoe de wereld is, maar van hoe die, volgens ego, zou moeten zijn. Ja maar bevat een voorwaardelijkheid. Het zegt: dit stukje is oké, maar dat deel moet veranderen voordat ik het kan accepteren.

Wanneer het toevlucht nemen tot de adem van de Boeddha een diepe ervaring is, dan merken we dat het niet moeilijk is om het lichaam van de Boeddha in ons lichaam te herkennen. En niet alleen het lichaam is dan eenvoudig te herkennen, de gevoelens en de gedachten van de Boeddha ook.

Wanneer we toevlucht kunnen nemen tot de adem van de Boeddha, dan kunnen we een ademende Boeddha zijn. We kunnen voelen hoe het is om als Boeddha te ademen. Als dat zo is, dan ervaren we ons lichaam als het lichaam van de Boeddha. We noemen dat ‘bewust van het lichaam in het lichaam’. Dit is een krachtige toepassing.

We hebben een oude boerderij gekocht en we pakken het grondig aan. We hebben vloeren en muren gesloopt, elektriciteitskabels weggetrokken, de keuken afgebroken enzovoorts. Het huis wordt ontleed en heeft voor ons geen geheimen meer.

Ik ben er voor jou

en ik weet dat je er bent voor mij.

Een digitaal vel papier staat voor mijn neus

Helemaal blanco. Leeg.

De Boeddha is de leraar. Hij is degene die de weg heeft aangelegd en de weg kan uitleggen omdat hij langs die weg heeft gelopen. Het is de weg naar bevrijding, inzicht en compassie.

Dit kun je doen tijdens zitmeditatie, en tijdens ieder ander moment van de dag. Terwijl je inademt neem je toevlucht tot de adem van de Boeddha. Terwijl je uitademt neem je toevlucht tot de adem van de Boeddha. Steeds opnieuw.

Wat een bijzonder jaar was 2020! Het zal niet snel vergeten worden. Het was in ieder geval een uitdagend jaar waar we moesten leren omgaan met veranderingen, gevaar, loslaten van o.a. tradities en gewoontes. Een jaar van confrontatie met wat we leuk en niet leuk vinden: bijvoorbeeld onze vrijheid en daartegenover de restricties.

Je staat voor mij en je bent boos.
Je boosheid steekt me aan als een vuur.
Ik ga iets terug doen en gooi olie op het vuur.

In onze tuin zijn er 2 grote oude bomen, een eik en een beuk. De eik heeft een aantal jaren geleden een zware storm meegemaakt en is zijn kroon kwijtgeraakt. Nu is die aan het sterven en moeten we hem laten kappen. Maar zijn buurboom, de beuk, lijkt kerngezond. Hij heeft een omtrek van 3,5 m en is torenhoog.

Vorige week bevatte een aansporing om te onderzoeken, maar wat houdt onderzoeken eigenlijk in? Een antwoord kan zijn: met helderheid opnieuw naar de situatie kijken. Meestal is onze eerste kijk troebel. We denken dat we begrijpen wat er aan de hand is, maar vaak is dit begrip onjuist. Hoe komt dat?

Momenteel hebben heel veel mensen te maken met onzekerheid. Er zijn zoveel dingen op het ogenblik die aan ons raken en waarvan de uitkomst nog niet duidelijk is. Het is een onaangenaam gevoel en we zouden er het liefste van verlost worden.

Ik vind het leven boeiend maar ook verrassend, ongrijpbaar, mooi, fascinerend, magisch, enorm groot,… En terwijl ik dat schrijf weet ik dat het alleen maar woorden zijn. Het leven is er om geleefd te worden. Maar wat is een leven leven? Hoe ervaar ik dat ik leef? Leef ik echt?

Naar aanleiding van de aanslagen in Frankrijk, waar Catherine de afgelopen weken aandacht aan heeft besteedt, hebben we ons afgevraagd hoe het mogelijk is dat we elkaar zoveel pijn kunnen doen.

Op vrijdag 16 oktober 2020 werd in Frankrijk de leraar Samuel Paty op straat onthoofd door een moslimextremist. De reden daarvoor was dat hij tijdens een les een spotprent van de profeet Mohammed had gekozen om het thema “vrijheid van meningsuiting” te bespreken.

Wanneer je hoort dat het leven precies is zoals het moet zijn, of precies goed is zoals het is, dan kan dat een sterke reactie oproepen. ‘Natuurlijk is het leven nog niet goed zo. Er is nog zoveel lijden, en soms ook heel erg dichtbij. Hoe kan je dan zeggen dat het goed is?’

Dit weekend hebben we een documentaire gekeken, The Social Dilemma. Daarin zie je o.a. de impact van sociale media op onze gedachten en op de beslissingen die we nemen. Stof tot nadenken en om ons te helpen steeds meer bewust te worden van wat we aan het doen zijn.

Het is tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend dat de wetenschap wordt geloofd. En dat hoeft niet slecht te zijn. De grens tussen wetenschap en godsdienst kan heel dun zijn en wanneer fanatiek bedreven, zeer destructief. Zelf nadenken en onderzoek doen is heel belangrijk.

Waarom is het zo lastig om te zeggen: "ik geef het op"?

In de yogales van afgelopen maandag was het thema Stabiliteit. Het ging om uit het hoofd te gaan om bewust van het hele lichaam te worden. Het hoofd is zwaar, hoog in het lichaam en vaak vol gedachten. Als het contact met het lichaam kwijt is, merk je gaten in de grond of de stoeprand niet en … kunnen er ongelukken gebeuren! Mensen die vaak in hun hoofd zitten krijgen vaker te maken met evenwichtsverlies en motorische problemen.

Zaterdagavond hebben we een video gekeken over de geheugen. Het was het thema van een conferentie in 2018 in Parijs. Hoe betrouwbaar is ons geheugen wat betreft herinneringen uit onze jeugd of gewoon uit recente evenementen in ons leven?

We zijn op onze eindbestemming aangekomen. We zijn er. We zijn af. Iedere keer opnieuw zijn we aangekomen. We doen nog altijd wat we te doen hebben, ogenschijnlijk op weg ergens naar toe, en toch zijn we al aangekomen.

Afgelopen maandag, met de fysieke meditatie, was de thema Ruimte: hoe ik ruimte kan maken en ervaren in mijn geest en hoe het kiezen verdeling met zich meebrengt. Dit keer gaat het om hoe mijn mind me van alles kan laten geloven en interne conflicten kan veroorzaken.

We kunnen ons bevinden in de wereld van beweging of in de wereld van geen-beweging. In de wereld van beweging bewegen we van lijden naar geluk en weer terug. Beweging ontstaat door begrenzing. Hier is niet daar. Nu is niet straks.

Zittend op het terras kijk ik naar de blauwe lucht.
Een meikever vliegt loom voorbij.
Een vogel haalt hem in en pikt hem in zijn vlucht.
De meikever valt als een blok op de grond, dood.

Afgelopen week was er weer zo’n moment dat ik er niets meer van begreep. Ik had het gevoel dat ik de Dharma helemaal kwijt was. Ik probeerde op te diepen wat er ooit aan inzicht was geweest maar het voelde levenloos aan.

Cuong vraagt ons constant om te ontdekken wie we zijn. Hij heeft ons afgelopen weekend o.a. een samenvatting gegeven over het bewustzijn. De acht niveaus van bewustzijn.

Die spreuk hangt bij mijn neef op de muur in de woonkamer. Samen met zijn vrouw had hij de poster, met die spreuk, tijdens vakantie jaren terug in de Alpen gekocht. Op de poster zie je twee stokoude mensen, een boer en zijn boerin.

We leven op dit moment in een zeer onrustige tijd. We ervaren angst, onzekerheid en bezorgdheid. Als we het dagelijkse nieuws volgen, dan worden deze gevoelens nog meer gevoed. In ons hoofd kunnen allerlei gedachten rondgaan.

Het leven lijkt wel magisch. Het gevoel van tijd bijvoorbeeld. Als we het naar ons zin hebben, vliegt de tijd. Moeten we op een uitslag van een medische onderzoek wachten of wachten we op de komst van een baby dan lijkt de tijd niet vooruit te gaan.

Wat is een leraar? Allereerst moeten we onderscheid maken tussen een gewone leraar en een Dharmaleraar. Een gewone leraar brengt je iets bij. Je verzamelt kennis, diploma’s, denkvermogen, status enzovoorts. Een Dharmaleraar neemt iets weg.

Het idee om over respect te praten vanavond komt door het afgelopen weekend. We hadden het er in het opleidingsweekend over hoe we naar onze leraar kijken. Ik realiseer me dat ik Cuong vroeger graag op een voetstuk wilde plaatsen.

Hoe komt het dat bij sommige mensen alles de verkeerde kant op lijkt te gaan?